Κολποσκόπηση
Τι είναι η κολποσκόπηση;
Πρόκειται για μια εξειδικευμένη εξέταση που επιτρέπει την αναλυτική εκτίμηση του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου και των έξω γεννητικών οργάνων της γυναίκας.
Με τη βοήθεια ενός ειδικού οργάνου, του κολποσκοπίου, ο ιατρός μπορεί να ανιχνεύσει αλλοιώσεις που δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι.
Πώς λειτουργεί το κολποσκόπιο;
Το κολποσκόπιο είναι ένα ειδικό εργαλείο που μοιάζει με μικροσκόπιο.
Χρησιμοποιεί ειδικούς φακούς που μεγεθύνουν έως και 30 φορές την υπό εξέταση περιοχή.
Επίσης διαθέτει δυνατό φωτισμό και ειδικά φίλτρα (με πράσινο και μπλε χρώμα) που βοηθούν τον ιατρό να εντοπίζει αλλοιώσεις που δεν είναι ορατές με φυσικό φως.
Ο συνδυασμός της μεγέθυνσης και των φίλτρων προσφέρει αυξημένη ευκρίνεια στον εξεταστή και καθιστά την εξέταση ως την πιο ειδική για τον έλεγχο του κατώτερου γεννητικού συστήματος της γυναίκας.
Πότε συστήνεται η κολποσκόπηση;
Η κολποσκόπηση συστήνεται στις εξής περιπτώσεις:
- Σε θετικό HPV DNA Test (για τους HPV υψηλού κινδύνου)
- Όταν το τεστ Παπανικολάου δεν είναι φυσιολογικό
- Όταν κατά τη γυναικολογική εξέταση παρατηρηθούν ύποπτα ευρήματα στο κατώτερο γεννητικό σύστημα
- Σε περιπτώσεις αιμορραγίας εκτός περιόδου και ειδικά μετά τη σεξουαλική επαφή
- Για τη χαρτογράφηση της περιοχής πριν από τη χειρουργική επέμβαση
- Για την παρακολούθηση γυναικών μετά από θεραπεία (LOOP, LLETZ, κρυοπηξία ή εξάχνωση τραχήλου)
Πώς γίνεται η κολποσκόπηση;
Η εξέταση διαρκεί περίπου 10-15 λεπτά.
Η γυναίκα κάθεται στη γυναικολογική καρέκλα, ενώ το κολποσκόπιο τοποθετείται σε μία μικρή απόσταση από το σώμα της.
Στη συνέχεια ο ιατρός εξετάζει την περιοχή με μεγαλύτερη λεπτομέρεια χρησιμοποιώντας τους μεγεθυντικούς φακούς του κολποσκοπίου.
Έπειτα εφαρμόζει στον τράχηλο (ή όποια άλλη περιοχή πρόκειται να εξετασθεί) ένα βαμβάκι εμποτισμένο με ένα ειδικό διάλυμα (οξικό οξύ), το οποία αφήνει να δράσει για 2-3 λεπτά. Σε αυτή τη φάση είναι πολύ πιθανό η γυναίκα να αναφέρει ένα αίσθημα καύσου, το οποίο όμως δεν είναι επώδυνο και υποχωρεί γρήγορα.
Μετά την αφαίρεση του βαμβακιού, η περιοχή εκτιμάται ενδελεχώς και πάλι με τη χρήση του κολποσκοπίου. Σε αυτό το στάδιο της εξέτασης ο ιατρός εντοπίζει τις περιοχές που εμφανίζουν αλλοιώσεις και τις καταγράφει αναλυτικά. Παράλληλα χρησιμοποιούνται και τα ειδικά φίλτρα, τα οποία αυξάνουν ακόμη περισσότερο την ευαισθησία της μεθόδου. Εάν κριθεί σκόπιμο, εφαρμόζεται ένα ακόμη ειδικό ιωδιούχο διάλυμα (Lugol), το οποίο δεν προκαλεί καμία ενόχληση στη γυναίκα.
Πολύ συχνά χρειάζεται να ληφθούν βιοψίες από τις περιοχές που εμφανίζουν αλλοιώσεις προκειμένου να εκτιμηθεί η βλάβη εις βάθος. Οι βιοψίες είναι κατά κανόνα ανώδυνες αρκεί να ληφθούν με το σωστό τρόπο. Τα ιστοτεμάχια των βιοψιών αποστέλλονται σε παθολογοανατομικό εργαστήριο προς εξέταση. Τα αποτελέσματα τους θα καθορίσουν τα επόμενα θεραπευτικά βήματα.
Είναι επώδυνη η εξέταση;
Η διαδικασία της κολποσκόπησης από μόνη της δεν είναι επώδυνη.
Εάν χρειαστεί να ληφθούν δείγματα ιστού (βιοψίες), η ενόχληση είναι συνήθως ελάχιστη.
Σε πιο απαιτητικές περιπτώσεις χρησιμοποιείται τοπική αναισθησία για την άνεση της ασθενούς.
Γιατί χρειάζονται οι βιοψίες κατά την κολποσκόπηση;
Ο ιατρός μπορεί να πάρει δείγματα ιστού για περαιτέρω ανάλυση, ειδικά εάν εντοπιστούν περιοχές που φαίνονται ύποπτες.
Αυτές οι βιοψίες είναι απαραίτητες για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και την επιλογή του καταλληλότερου θεραπευτικού πλάνου.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου δεν απαιτούνται βιοψίες;
Ναι, σε κάποιες περιπτώσεις, όταν η εξέταση δεν αποκαλύπτει παθολογικές αλλαγές ή όταν τα ευρήματα δεν είναι ανησυχητικά, ο ιατρός μπορεί να κρίνει ότι δεν χρειάζεται λήψη δείγματος.
Χρειάζεται κάποια προετοιμασία πριν την εξέταση;
Τις τελευταίες δύο ημέρες πριν την εξέταση συστήνεται να αποφεύγονται οι επαφές, η εφαρμογή κολπικών υποθέτων η αλοιφών και κολπικών πλύσεων.
Η εξέταση αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της περιόδου.
Εάν υπάρχουν συμπτώματα κολπίτιδας ή άλλης φλεγμονής, συστήνεται να προηγηθεί θεραπεία πριν από την κολποσκόπηση.
Τέλος, είναι χρήσιμο να προσκομίσετε τυχόν προηγούμενες εξετάσεις, όπως HPV τεστ, αποτελέσματα τεστ Παπανικολάου ή προηγούμενης κολποσκόπησης.
Είναι ασφαλής η εξέταση;
Η κολποσκόπηση είναι απόλυτα ασφαλής, ακόμα και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Εάν ληφθούν βιοψίες, συστήνεται αποχή από σεξουαλική δραστηριότητα για μία εβδομάδα.
Χρειάζεται αντιβίωση μετά την κολποσκόπηση;
Η αντιβίωση δεν είναι απαραίτητη, ακόμη και αν έχουν ληφθεί βιοψίες.
Ωστόσο, εάν ο ιατρός έχει ενδείξεις φλεγμονής, τότε είναι πολύ πιθανό να χορηγηθεί αντιβίωση.
Γιατί είναι σημαντική η κολποσκόπηση;
Η εξέταση είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των προκαρκινικών αλλοιώσεων και του καρκίνου.
Επίσης, βοηθά στο σωστό σχεδιασμό της θεραπείας ή/και της χειρουργικής επέμβασης, με στόχο τη μέγιστη ακρίβεια.
Ποιος είναι ο ρόλος της κολποσκόπησης σε λοιμώξεις από HPV;
Η κολποσκόπηση είναι ίσως η πιο σημαντική εξέταση για τη διάγνωση και τη θεραπευτική προσέγγιση σε περιπτώσεις μόλυνσης από ογκογόνα στελέχη του ιού HPV.
Μας προσφέρει μια αξιόπιστη και λεπτομερή εκτίμηση της κατάστασης του τραχήλου της μήτρας (και άλλων προσβεβλημένων περιοχών) και μας βοηθά να επιλέξουμε την κατάλληλη θεραπεία για κάθε γυναίκα.
Ποια είναι η αξιοπιστία της εξέτασης;
Η κολποσκόπηση θεωρείται αξιόπιστη, εφόσον πραγματοποιείται από εξειδικευμένο γιατρό.
Η ακρίβεια της εξαρτάται από την εμπειρία του ιατρού και τη σωστή εκτέλεση της διαδικασίας.
Συχνά συνδυάζεται με άλλες εξετάσεις για πληρέστερη και ακριβέστερη διάγνωση.
* Ο Dr Βασίλειος Γ. Τσιλιώνης είναι πιστοποιημένος στη διαγνωστική κολποσκόπηση και διαθέτει πολυετή εμπειρία στην έγκαιρη ανίχνευση, διάγνωση και αντιμετώπιση προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου της μήτρας.